10 Minuty
Foreign Investors Annual Summit 2025, zorganizowany przez Amerykańską Izbę Handlową na Litwie, zgromadził najbardziej wpływowych liderów politycznych i gospodarczych kraju, aby poddać pod dyskusję kluczowe wyzwanie dla litewskiej przyszłości gospodarczej:
W jaki sposób politycy i sektor prywatny mogą efektywnie współpracować dla zapewnienia przewidywalnych, konkurencyjnych oraz korzystnych warunków do inwestowania i wzrostu gospodarczego?
Podczas głównego panelu, zatytułowanego „Jak biznes i polityka mogą działać razem”, którego moderatorem był Vilius Bernatonis — Partner Zarządzający TGS Baltic — spotkali się czterej wybitni przedstawiciele świata polityki, bezpieczeństwa narodowego i biznesu:
Viktorija Čmilytė-Nielsen, Wicemarszałek Parlamentu Litewskiego
Giedrimas Jeglinskas, Przewodniczący Komisji Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony, były Zastępca Sekretarza Generalnego NATO
Lina Šiumetė, Prezeska Coherent Solutions
Yigit Dizdarer, Dyrektor Generalny Philip Morris International na Litwie
Pierwotnie w dyskusji miał wziąć udział Minister Energii Dainius Kreivys, jednak z powodu innych obowiązków nie był obecny. Mimo to panel dostarczył jednych z najbardziej merytorycznych i przyszłościowych analiz całego szczytu, oferując krytyczne refleksje oraz konkretne rekomendacje na przyszłość.
Podstawy rozwoju: Kontynuacja ponad partyjnością
Na otwarcie panelu Vilius Bernatonis podkreślił, że powodzenie każdego klimatu inwestycyjnego zależy nie od pojedynczego rządu, lecz od ciągłości polityki i dojrzałości dialogu politycznego.
Wezwał uczestników do unikania partyjnych sporów na rzecz skupienia się na kwestiach systemowych — spójności, przewidywalności oraz długofalowej współpracy instytucji państwowych z biznesem.
„Nie chodzi o to, która partia rządzi. Liczy się, jak zapewnimy ciągłość. Inwestorzy cenią stabilność wyżej niż zmiany polityczne.”
Ta perspektywa wyznaczyła ton dla rozmowy, podczas której połączono kwestie strategii gospodarczej, bezpieczeństwa, regulacji oraz rozwoju kompetencji, tworząc spójną wizję Litwy na kolejną dekadę.
Odporność w praktyce: Viktorija Čmilytė-Nielsen o przewidywalności i zaufaniu
Viktorija Čmilytė-Nielsen podkreśliła, że Litwa już dowiodła swojej odporności w obliczu wielu kryzysów — od presji migracyjnej i pandemii, po szoki energetyczne oraz wojnę na Ukrainie.
„Litwa potrafiła się przystosować i wychodziła z wyzwań silniejsza. Tę siłę powinniśmy teraz wykorzystać, budując strategiczną przewidywalność.”
Wskazała, że dla inwestorów kluczowym elementem jest właśnie przewidywalność i jasne warunki planowania. Zwracając uwagę na ostatnie napięcia polityczne, przekonywała, że ponadpartyjna zgoda jest niezbędna, by utrzymać zaufanie biznesu.
„Złożonością da się zarządzać. Niepewnością — nie. Naszym zadaniem jest gwarantować jasność i stabilność zasad gry.”
Čmilytė-Nielsen zwróciła uwagę, że niewielka skala Litwy może być przewagą — decydenci i przedsiębiorcy są często „jedno uściśnięcie dłoni” od rozwiązania problemu, o ile istnieje otwartość i przejrzystość w dialogu.
Budowanie potencjału: Wizja Giedrimasa Jeglinskasa
Giedrimas Jeglinskas, wykorzystując doświadczenia z obszaru obronności, NATO i polityki gospodarczej, zauważył, że wyzwaniem Litwy jest dziś osiągnięcie odpowiedniej skali. Ostrzegł, że bez budowania krajowych liderów przemysłowych i rozwoju nowoczesnych branż, kraj może utknąć jako niewielka gospodarka usługowa.
„Musimy wyjść poza stopniowe reformy. Kolejna faza wzrostu to skala — w przemyśle, innowacjach i ambicjach.”
Jeglinskas zaproponował trzy kluczowe filary strategii rozwoju kraju:
1. Bezpieczeństwo jako fundament gospodarki
Litwa musi ściśle powiązać priorytety bezpieczeństwa narodowego z planowaniem przemysłowym i gospodarczym. Gotowość obronna, niezależność energetyczna oraz technologiczna suwerenność powinny wyznaczać kierunki inwestycji.
„Bezpieczeństwo nie jest już odrębne od gospodarki. To fundament trwałego rozwoju.”
2. Renesans polityki przemysłowej
Podążając za zmianami na świecie, Jeglinskas podkreślił powrót roli państwa w kreowaniu polityki przemysłowej. Zarówno USA, jak i UE coraz aktywniej wspierają kluczowe sektory.
„Rządy przejmują inicjatywę, by sterować strategicznymi branżami. Litwa powinna pójść tym śladem — od AI i odnawialnej energii po obronność i produkcję hi-tech.”
Wezwał do tworzenia państwowych funduszy inwestycyjnych współfinansujących innowacje i dynamiczny rozwój nowych branż.
3. Kompetentne i wizjonerskie przywództwo
Jeglinskas podkreślił, że to polityka wyznacza kierunki w gospodarce, a nie odwrotnie.
„Konkurencja globalna wymaga liderów rozumiejących megatrendy i działających strategicznie. Bez kompetentnego zarządzania przeoczymy szanse przyszłości.”
Według niego Litwa powinna inwestować w rozwijanie potencjału analitycznego, decyzje oparte na danych oraz planowanie wybiegające poza kadencje wyborcze.
Regulacje i konkurencyjność: Głos Liny Šiumetė
Lina Šiumetė, prezentując perspektywę biznesową, apelowała, by równoważyć wymogi regulacyjne z konkurencyjnością gospodarczą.
„Litwa chce być najlepszym uczniem w UE — wdraża nowe dyrektywy szybciej niż inni. Lecz bez oceny lokalnych skutków taki model może osłabić konkurencyjność.”
Zaproponowała bardziej wyważone podejście:
Analiza wpływu nowych dyrektyw UE na gospodarkę przed ich wdrożeniem
Stopniowa implementacja przepisów, by dać przedsiębiorstwom czas na dostosowanie
Stały dialog władz z biznesem
Šiumetė ostrzegła, że gwałtowne zmiany przepisów, wzrost kosztów pracy i niekonsekwentna polityka mogą zniechęcić inwestorów mimo rosnącej renomy Litwy.
Przedstawiła wizję uczynienia z Litwy „magnesu intelektualnego” — miejsca przyciągającego globalne talenty i innowacje:
„Musimy przyciągać nie tylko kapitał, ale i wiedzę. Dzięki jasnym zachętom — od szybkiego wydawania wiz po konkurencyjne podatki — staniemy się centrum dla innowatorów.”
Z punktu widzenia inwestora: Yigit Dizdarer o przewidywalności, dialogu i kompetencjach
Yigit Dizdarer, jako dyrektor generalny międzynarodowej firmy, wyodrębnił trzy kluczowe oczekiwania inwestorów:
1. Przewidywalność
Inwestorzy cenią przede wszystkim stabilność i transparentność, bardziej niż krótkoterminowe korzyści fiskalne. Nagłe zmiany przepisów i niejasne komunikaty niszczą zaufanie.
2. Otwartość dialogu
Dizdarer akcentował wagę szybkiej i transparentnej komunikacji między administracją a biznesem:
„Proceduralne trudności są do przejścia, jeśli jest dialog. Najgorsza jest cisza.”
3. Kompetencje i rozwój umiejętności
Zdaniem Dizdarera, rosnące wymagania związane z AI, automatyzacją czy zaawansowaną produkcją robią z kapitału ludzkiego kluczowy zasób.
„Dotychczasowe umiejętności już nie wystarczą. Musimy konsekwentnie inwestować w podnoszenie kwalifikacji i ustawiczne kształcenie.”
Dodał również problem szarej strefy, która pochłania środki, jakie można by przeznaczyć na innowacje i obronność:
„Eliminacja nielegalnego handlu to nie tylko polityka fiskalna — to także bezpieczeństwo narodowe.”
Od zgodności z UE do autonomii strategicznej
Paneliści zgodzili się, że konsekwentna integracja z UE jest atutem Litwy, ale powinna prowadzić do większej samodzielności strategicznej.
Jeglinskas ostrzegł przed przesadną gorliwością:
„Nie podążajmy za Brukselą bezmyślnie. Celem jest dobrobyt, nie posłuszeństwo.”
Šiumetė postulowała przyjmowanie unijnych regulacji w sposób oparty na analizie skutków, a Čmilytė-Nielsen podkreśliła rolę Litwy jako aktywnego i konstruktywnego członka unijnej wspólnoty:
„Nasz głos w Europie jest najsilniejszy, gdy wyznaczamy trendy, a nie tylko wdrażamy cudze rozwiązania.”
Sektor obronny: Od obowiązku do szansy rozwoju
Jednym z głównych tematów debaty była rosnąca rola przemysłu obronnego, który łączy kwestie bezpieczeństwa i rozwoju gospodarczego.
Jeglinskas zauważył, że wydatki obronne Europy mają przekroczyć 800 miliardów euro, otwierając szerokie możliwości dla innowacji, produkcji i eksportu.
Zaproponował utworzenie krajowego funduszu inwestycyjnego wspierającego rozwój litewskich technologii podwójnego zastosowania.
Čmilytė-Nielsen zwróciła uwagę, że bliska współpraca z Ukrainą może stać się pretekstem do regionalnego przywództwa Litwy w innowacjach obronnych.
Dizdarer podkreślił, że ograniczenie szarej strefy mogłoby uwolnić środki na strategiczne sektory rozwojowe.
Talenty, motywacje i ryzyko przeciętności
Šiumetė przestrzegła: Litwa nie może wspierać przeciętności.
„Musimy nagradzać doskonałość. Sukces zależy od odróżniania osiągnięć i stymulowania ambicji.”
Wskazała na potrzebę dedykowania zachęt zawodowym i firmom o wysokiej skuteczności, oraz na konieczność reformy edukacji pod kątem przyszłych branż.
Dizdarer dodał, iż tempo zmian technologicznych wymaga jeszcze szybszej adaptacji:
„Sztuczna inteligencja i automatyzacja zrewolucjonizują gospodarkę szybciej niż myślimy. Nasza kadra musi być gotowa jeszcze wcześniej.”
Podsumowanie panelu: Czego oczekuje każda strona?
Moderator Bernatonis zapytał wprost:
Gdyby rząd miał podjąć decyzję jutro, o co Państwo poproszą?
Lina Šiumetė: Konsekwencja. „Dobre pomysły są niewiele warte bez realizacji.”
Viktorija Čmilytė-Nielsen: Przewidywalność. „Stabilność to najlepsza polityka gospodarcza.”
Yigit Dizdarer: Odwaga dialogu. „Rozmawiajmy wcześniej, działajmy wspólnie.”
Giedrimas Jeglinskas: Ambicja i głód sukcesu. „Myślmy szerzej — i działajmy szybciej.”
Wnioski: ku partnerstwu strategicznemu
Podsumowując, paneliści zgodzili się — dalszy rozwój Litwy zależy nie od pojedynczych reform, lecz od budowania strategicznego partnerstwa rządu z biznesem, opartego na:
Przewidywalności polityki
Mądrym podejściu do regulacji i przepisów UE
Inwestycjach w talenty i innowacje
Aktywnej polityce przemysłowej i obronnej
Dbałości o ciągłość długofalową, nie tylko w cyklach wyborczych
Dyskusja pokazała, że niewielka skala Litwy może być atutem — pozwala szybciej reagować, prowadzić głębszy dialog i elastyczniej kształtować politykę.
Jeśli te elementy zyskają spójną realizację, Litwa ma szansę stać się nie tylko odporną gospodarką, lecz także strategicznym liderem wśród nowych państw europejskich.
Źródło: smarti
Zostaw komentarz