6 Minuty
Wprowadzenie: dlaczego dyskusja o offshore ma znaczenie dla Polski
Dyskusja o morskiej energetyce wiatrowej na Bałtyku coraz częściej staje się polem uproszczeń i politycznych sporów. Tymczasem offshore to nie tylko turbiny na morzu — to cały ekosystem technologii, łańcuch dostaw, miejsca pracy i nowa infrastruktura sieciowa. Dla polskich firm i konsumentów oznacza to potencjalne miliardy złotych inwestycji, nowe kompetencje w przemyśle i realny wpływ na ceny energii. W artykule oddzielamy trzy najczęściej powtarzane fake newsy od faktów, omawiamy technologiczne aspekty projektów i ich znaczenie dla rynku lokalnego oraz porównujemy polski rynek z sąsiednimi krajami, takimi jak Lietuva i Lietuvos rinka.
Mit 1: „Offshore to projekt, na którym zarobią tylko zagraniczne firmy”
Fakty i dowody z rynku
To popularny argument sceptyków, ale rzeczywistość jest bardziej złożona. Pierwsza fala inwestycji — projekty Bałtyk 2 i Bałtyk 3 — realizowane są w dużej mierze przez konsorcja z udziałem rodzimych spółek: prywatnej Polenergii oraz państwowych Orlen i PGE. Skala tych inwestycji to ponad 80 mld zł, a udział polskich dostawców rośnie na każdym etapie: od kabli (Tele-Fonika Kable), prefabrykacji (Enprom), konstrukcji stalowych (Erbud, ZRB Janicki) po specjalistyczne firmy badawcze (MEWO).
Mechanizmy wspierające lokalny przemysł
Inwestycje w nowe zakłady produkcyjne często wspiera Agencja Rozwoju Przemysłu. Regularne aukcje offshore umożliwiają polskim przedsiębiorstwom planowanie mocy przerobowych i zatrudnienia — zamiast jednorazowej fali zamówień. Długofalowe ramy prawne i stabilne wsparcie regulatora zwiększają gotowość firm do inwestycji w know‑how i technologie. Przy projekcie Bałtyk 1 Polenergia zakłada, że udział polskich dostawców może sięgnąć nawet 45% — to nie symbolika, lecz realne liczby.
Mit 2: „Offshore jest drogi. Lepiej postawić na atom”
Koszty, efektywność i wpływ na ceny
Offshore bywa krytykowany za wysokie koszty inwestycji, ale trzeba rozróżnić koszt początkowy od kosztu krańcowego i wpływu na system. Energia z wiatru ma bardzo niskie koszty operacyjne i krańcowe, co w praktyce obniża ceny hurtowe energii w systemie. Modele rynkowe pokazują, że wdrożenie projektów Bałtyk 1-3 może przyczynić się do obniżenia hurtowych cen prądu w Polsce, szczególnie w porównaniu z utrzymywaniem miksu opartego o węgiel i gaz.
Offshore i atom — technologie komplementarne
Pierwsza energia z Bałtyku może popłynąć do polskich odbiorców już w 2027 r., podczas gdy budowa pierwszych bloków jądrowych przewidziana jest dopiero na połowę lat 30. W praktyce Polska potrzebuje obu technologii: offshore dostarczy duże wolumeny zielonej energii relatywnie szybko, a atom zapewni stabilność mocy w dłuższej perspektywie. Dodatkowo offshore działa w innej skali niż lądowe OZE i może być kluczowy do szybkiego wypełnienia luki po wygaszanych elektrowniach węglowych.
Mit 3: „Offshore szkodzi środowisku”
Realne zarzuty vs. praktyki minimalizujące wpływ
Obawy o wpływ na ptaki, ryby i siedliska są naturalne, ale współczesne projekty realizowane są według międzynarodowych standardów. W projektach Bałtyk 2 i 3 stosuje się techniki minimalizujące ingerencję: bezwykopowe układanie kabli, technologie redukujące hałas podwodny (np. tzw. bubble curtain), oraz trasy instalacji uwzględniające sezonowe przeloty ptaków. Przed rozpoczęciem budowy przeprowadzane są szczegółowe oceny oddziaływania na środowisko i uzyskiwane są wszystkie decyzje środowiskowe.
Efekty pozytywne dla bioróżnorodności
Część badań wskazuje, że fundamenty turbin stają się z czasem miejscami zasiedlania organizmów bentosowych, tworząc lokalne siedliska podobne do sztucznych raf. Ponadto zastępowanie źródeł wysokoemisyjnych redukuje presję klimatyczną i pośrednio wspiera odbudowę ekosystemów morskich. Efekt netto bywa więc korzystny zarówno dla klimatu, jak i lokalnej bioróżnorodności.
Funkcje technologiczne i cechy produktów w offshore
Najważniejsze technologie
- Turbiny o wysokiej mocy (10+ MW) z cyfrowym sterowaniem i predictive maintenance.
- Podmorskie kable HVDC/AC z zaawansowaną izolacją i systemami monitoringu.
- Fundamenty typu monopile, jacket lub floater — dobierane według głębokości i warunków sejsmicznych.
- Systemy O&M z dronami inspekcyjnymi, zdalnym monitoringiem i automatyczną diagnostyką.
Kompatybilność z inteligentną siecią
Integracja offshore z krajową siecią wymaga inwestycji w sieci przesyłowe, magazyny energii (baterie, P2G) i systemy zarządzania popytem. To także szansa dla polskich firm ICT na dostarczenie rozwiązań do zarządzania danymi, cyberbezpieczeństwa i optymalizacji produkcji energii.
Porównania i użyteczne zastosowania — przypadki użycia
Polskie przedsiębiorstwa energetyczne mogą korzystać z offshore w wielu scenariuszach: zabezpieczenie dostaw dla przemysłu energochłonnego, długoterminowe kontrakty PPA dla firm IT i centrów danych, oraz integracja z hubami eksportowymi do krajów bałtyckich. W kontekście regionu, Lietuva i Lietuvos rinka już aktywnie rozwijają współpracę w zakresie wymiany mocy i rynku energii. Dla kontrahentów z Vilniuje czy Kaune polska energia z Bałtyku może stać się konkurencyjną ofertą na régionalnym rynku.
Korzyści dla polskich konsumentów i firm
- Niższe rachunki energii w długim okresie dzięki niższym cenom hurtowym.
- Nowe miejsca pracy i transfer technologii do polskiego przemysłu.
- Rozwój sektora usług cyfrowych i O&M — od monitoringu po predictive maintenance.
- Większa niezależność energetyczna i stabilność dostaw w okresach przejściowych.
Wnioski: co musi się wydarzyć, żeby Polska skorzystała w pełni
Aby offshore stał się motorem rozwoju, potrzebne są: jasne ramy prawne, regularne aukcje offshore, wsparcie dla rozwoju łańcucha dostaw oraz programy szkoleniowe dla kadry technicznej. Współpraca regionalna z krajami bałtyckimi (w tym z Lietuva) dodatkowo zwiększy skalę popytu i konkurencyjność rozwiązań. Gdy elementy te zadziałają łącznie, morskie farmy wiatrowe mogą być nie tylko źródłem zielonej energii, ale też katalizatorem cyfrowej i przemysłowej transformacji Polski.
ZOBACZ TAKŻE: Polskie firmy stawiają na energię wiatrową — jak to wpływa na lokale łańcuchy dostaw i rozwój technologii.
Źródło: newsweek
Komentarze