8 Minuty
Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje kolejne branże i społeczeństwa na całym świecie, jednak jedna cecha pozostaje niezastąpiona: ludzkie przywództwo. Podczas Foreign Investors Annual Summit 2025, zorganizowanego przez Amerykańską Izbę Handlową na Litwie (AmCham), Arminta Saladžienė, Wiceprezeska Nasdaq na Europę, otwarcie rozmawiała z moderatorem wydarzenia Viliusem Bernatonisem o nowoczesnej roli lidera, globalnych megatrendach oraz strategicznych dylematach Litwy.
Przywództwo: Ludzka Kotwica w Technologicznej Rzeczywistości
Zapytana, czy ludzki aspekt przywództwa traci na znaczeniu w erze AI, Saladžienė nie miała wątpliwości:
„Przywództwo to domena ludzi. To jedna z cech, które nas definiują. Inteligencja emocjonalna, empatia, wyobraźnia oraz umiejętność inspirowania innych — tego nie zastąpi żadna maszyna.”
Jej zdaniem, wraz z rozwojem automatyzacji, to właśnie ludzkie umiejętności krytycznego myślenia, kreatywnego rozwiązywania problemów i wizjonerskiego prowadzenia będą coraz bardziej cenione.
„Przywództwo polega na jednoczeniu ludzi wokół wspólnego celu i prowadzeniu ich w określonym kierunku. Technologia może nas wspierać, ale nie zastąpi tej roli.”
Światowe Otoczenie: Złożoność i Niepewność
Według przedstawicielki Nasdaq, dzisiejsi liderzy mierzą się z coraz bardziej nieprzewidywalnym i wielowymiarowym światem. Od globalnej polityki i zmian gospodarczych po technologiczne przełomy czy przekształcenia demograficzne — współczesne przywództwo wymaga orientacji w niespotykanej złożoności.
Na podstawie międzynarodowych badań zaprezentowanych na szczycie liderów Nasdaq, Saladžienė wskazała pięć kluczowych megatrendów kształtujących rzeczywistość:
Upadek zaufania – globalny spadek wiary w instytucje i w relacjach międzyludzkich.
Spadająca dzietność – starzenie społeczeństw i kurcząca się siła robocza w krajach rozwiniętych.
AI i automatyzacja – przemiany branż i redefinicja pracy.
Paradoks zatrudnienia – równoczesny niedobór kompetencji i strukturalne bezrobocie.
Polaryzacja społeczna i samotność – fragmentacja napędzana dezinformacją i izolacją.
„Te trendy nakładają się na siebie. Gdy zaufanie słabnie, nasilają się podziały. Ludzie stają się osamotnieni, bardziej podatni na dezinformację i tracą wiarę w instytucje. Takie otoczenie jest ogromnym wyzwaniem dla liderów.”
Saladžienė podkreśliła, że obecnie zarówno zaufanie do instytucji, jak i pomiędzy ludźmi, osiągnęło w wielu krajach historyczne minimum.
„W USA aż jedna czwarta społeczeństwa deklaruje brak jakiejkolwiek wiary w co najmniej trzy główne instytucje — rząd, media, biznes czy platformy cyfrowe. Kierowanie w świecie braku zaufania wymaga prawości i silnego kręgosłupa moralnego.”
Litwa na Rozdrożu: Cud czy Pułapka Średniego Dochodu?
Przechodząc do tematu Litwy, Vilius Bernatonis zapytał, czy fenomenalna transformacja gospodarcza kraju — nazywana często „baltijskim cudem” — ma szansę na kontynuację.
Saladžienė wyraziła uznanie dla osiągnięć Litwy, przyznając, że jej rozwój to prawdziwy cud, jednak ostrzegła przed samozadowoleniem:
„Wiatr, który dziś napędza nasze żagle, jutro może już nie wystarczyć.”
Zwróciła uwagę, że wydajność Litwy osiągnęła około 70–80% średniej UE, lecz najnowsze dane sygnalizują spowolnienie rozwoju — klasyczny symptom pułapki dochodu średniego, w której tradycyjne źródła wzrostu tracą impet, zanim gospodarka stanie się innowacyjna.
Aby uniknąć stagnacji, wskazała trzy priorytety:
Podwojenie inwestycji w kapitał, kompetencje oraz innowacyjność
Przyspieszenie przejścia od sektorów pracochłonnych do zaawansowanych technologicznie
Tworzenie przyjaznej polityki dla przedsiębiorczości i odwagi biznesowej
„Musimy zadbać o to, by nowy silnik rozwoju był gotowy, zanim obecny się wyczerpie. Elastyczne, pro-biznesowe zarządzanie nabiera dziś wyjątkowego znaczenia.”
Atuty i Zagrożenia Litwy
Pytana o największą siłę i ryzyko Litwy, Saladžienė podkreśliła, że najważniejszym kapitałem kraju są ludzie:
„Wciąż mamy apetyt na rozwój — nowe pokolenie twórców realizuje globalne projekty, wykazując ambicję i przywiązanie do kraju. Ten duch to nasza największa przewaga.”
Jednocześnie za największe ryzyko uznała zmiany w polityce, które mogą ograniczyć wzrost:
„Zbyt wysokie opodatkowanie sukcesu czy nadmierna redystrybucja dławią przedsiębiorczość, hamując inwestycje. Wtedy pułapka średniego dochodu staje się realnym zagrożeniem.”
Przyszłość Pracy: Człowiek i Asystenci Cyfrowi
Rozmawiając o wpływie AI na pracę, Saladžienė przewidziała, że już wkrótce większość profesjonalistów będzie korzystać z dziesiątek cyfrowych asystentów:
„Za kilka lat każdy z nas będzie zarządzał nawet 50 asystentami AI, wspierającymi codzienne zadania i decyzje. Kiedy to się wydarzy, czterodniowy tydzień pracy stanie się realny – bo nasza wydajność wzrośnie wielokrotnie.”
Ta wizja potwierdza jej przekonanie, że AI powinna wzmacniać potencjał człowieka, nie wypierać go.
Inwestycje Zagraniczne: Katalizator, nie Konkurencja
Zgodnie z tematyką szczytu, dyskusja dotyczyła bezpośrednich inwestycji zagranicznych (FDI). Saladžienė zaznaczyła, że odgrywają one kluczową rolę w sukcesach Litwy i będą niezbędne, by osiągnąć kolejny poziom produktywności:
„Inwestorzy zagraniczni wnoszą nie tylko kapitał — to światowe know-how, standardy zarządzania i szerokie sieci kontaktów. Dzięki temu Litwa jest rozpoznawalna na świecie.”
Odniosła się krytycznie do sztucznego podziału na kapitał krajowy i zagraniczny:
„To nie albo-albo. To i-i. Synergia obu rodzajów kapitału daje skokowy rozwój.”
Jako przykład podała wdrożenia AI w Nasdaq:
„Nasz autorski system AI szkoli ponad 600 pracowników na Litwie. Ta wiedza zasila lokalny ekosystem startupów, wzmacniając całą gospodarkę.”
Porównała FDI do tętniącego życiem miasta:
„Jak ulica pełna kawiarni — im więcej sąsiadów, tym więcej gości. Inwestorzy zagraniczni nie są konkurencją, lecz motorem rozwoju.”
Rynki Kapitałowe: Niewykorzystany Potencjał Europy
Jako wiceprezeska Nasdaq, Saladžienė odniosła się do roli rynków kapitałowych w finansowaniu rozwoju:
„Europa najwięcej oszczędza, ale najmniej inwestuje. 10 bilionów euro oszczędności gospodarstw domowych leży głównie na lokatach — 70% w bankach, jedynie 30% w rynkach. W USA jest odwrotnie.”
Litwa trzyma na lokatach aż 26 mld euro, co stanowi mniej więcej jedną trzecią PKB kraju.
„Nawet część tych środków powinna pracować jako kapitał własny. Przedsiębiorstwa nie mogą rozwijać się tylko dzięki kredytom.”
Jako wzór wskazała Szwecję:
„Tylko 12% oszczędności Szwedów to depozyty, 46% mieszkańców inwestuje w akcje. Ponad 500 spółek pozyskało kapitał na giełdzie – więcej niż w Niemczech, Francji i Hiszpanii razem. Rynki kapitałowe napędzają innowacje, zaufanie i dobrobyt.”
Saladžienė przekonywała, że większa liczba spółek państwowych na giełdzie demokratyzuje wzrost:
„Gdy obywatele mogą inwestować w narodowych liderów, wspólnie uczestniczą w ich sukcesach. To podnosi standardy ładu korporacyjnego i przejrzystość.”
Na przykładzie Ignitis Group pokazała, jak debiut giełdowy w 2020 r. umożliwił miliardowe inwestycje w energetykę i modernizację firmy:
„To dowód, że rynek służy konsumentom w długiej perspektywie — poprzez silniejsze, bardziej nowatorskie firmy.”
Lider Przyszłości: Kompas Moralny w Podzielonym Świecie
Na zakończenie Saladžienė opisała, jakie cechy powinien mieć lider przyszłości:
„Nie istnieje jeden model. W świecie kruchego zaufania i powszechnej dezinformacji, przywódctwo wymaga kompasu moralnego.”
Jej przesłanie dla nowych liderów:
Skupiajcie się na człowieku
Dbajcie o empatię i uczciwość
Wdrażajcie nowe technologie, nie tracąc celu z oczu
Podejmujcie odważne decyzje nawet w niepewności
„Przywództwo w erze AI to połączenie innowacji z człowieczeństwem i etyką.”
Podsumowanie
Spotkanie Arminty Saladžienė i Viliusa Bernatonisa podczas Foreign Investors Annual Summit 2025 było prawdziwą lekcją strategicznego myślenia.
Wnioski wskazują drogę nie tylko dla Litwy, lecz także innych rozwijających się gospodarek, jak odnieść sukces w epoce AI, zmian demograficznych i kryzysu zaufania.
Inwestując w ludzi, kapitał i wyrazisty cel, Litwa może przemienić swój „gospodarczy cud” w trwały sukces.
Źródło: smarti
Komentarze