10 Minuty
Podczas Foreign Investors Annual Summit 2025, który odbył się w Radisson Blu Hotel w Wilnie, Chris Knight, Dyrektor Zarządzający FT Locations — należącej do Financial Times Group — wygłosił inspirującą prezentację na temat światowych trendów w bezpośrednich inwestycjach zagranicznych (FDI) oraz rosnącej roli Litwy jako regionalnego centrum inwestycyjnego.
W swoim 20-minutowym wystąpieniu Knight przedstawił sześć kluczowych tendencji mających wpływ na przyszłość FDI, przeanalizował zmiany sektorowe i wyróżnił strategiczne atuty Litwy — od kompetentnych specjalistów i innowacji cyfrowych, po bezpieczeństwo energetyczne i korzystne uwarunkowania geopolityczne.
Globalny Kontekst: Sześć Megatrendów Kształtujących FDI
Chris Knight rozpoczął swoje wystąpienie od zarysowania obecnej sytuacji na światowym rynku inwestycji, którą określił jako złożoną i niepewną, ale otwierającą wiele możliwości dla elastycznych gospodarek, takich jak Litwa. Wskazał sześć podstawowych trendów kształtujących decyzje inwestorów na całym świecie:
Zmiany geopolityczne
Wzrost napięć między największymi gospodarkami — zwłaszcza między USA a Chinami — przekierował strumienie inwestycji do rozwijających się rynków, takich jak Wietnam czy Meksyk. Kraje te korzystają ze swojego położenia blisko kluczowych rynków, a inwestorzy globalni ponownie oceniają ryzyko geopolityczne.Nowe polityki przemysłowe i zachęty
Rządy coraz częściej stosują polityki oparte na dotacjach w celu przyciągnięcia kapitału. Przykładem są U.S. CHIPS Act oraz Inflation Reduction Act, wspierające inwestycje krajowe i zagraniczne w technologie, czystą energię oraz produkcję.Wahania cen energii
Konflikty na Ukrainie oraz na Bliskim Wschodzie spowodowały znaczne fluktuacje kosztów energii. Knight podkreślił, że „dla firm produkcyjnych zmienność cen energii to najgorszy scenariusz”, wskazując na rosnące znaczenie stabilności energetycznej przy wyborze lokalizacji.Zaostrzone kryteria dla zagranicznych inwestycji
W krajach wysoko rozwiniętych — szczególnie w Wielkiej Brytanii — wzrosła kontrola FDI w wrażliwych sektorach, takich jak cyberbezpieczeństwo i własność intelektualna, co stanowi dodatkowe wyzwanie dla inwestorów międzynarodowych.Transformacja cyfrowa
Dynamiczny rozwój w obszarach takich jak AI, FinTech, EdTech, MedTech oraz cyberbezpieczeństwo na nowo kształtuje świat inwestycji. Branże te odpowiadają dziś za najszybciej rosnące kategorie projektów FDI na świecie.Zmieszanie na rynku i opóźnienia w decyzjach
Z danych FT Locations wynika, że liczba globalnych projektów FDI spadła w ubiegłym roku o 4% do 17 604, gdy inwestorzy wstrzymywali się z działaniami w obliczu niepewności. Jednak Knight prognozuje powrót do wzrostów w nadchodzących latach wraz z ustabilizowaniem się rynków.

Zmiany w Dynamice Regionalnej
Zgodnie z analizami FT Locations, Europa pozostaje największym odbiorcą FDI, przyciągając 36% wszystkich globalnych projektów. Następnie plasują się Azja oraz Ameryka Północna. Jednak to Bliski Wschód wyłonił się jako jeden z najszybciej rozwijających się regionów, notując wzrost o 70% rok do roku, co zawdzięcza strategiom dywersyfikacyjnym ZEA i Arabii Saudyjskiej.
Dla porównania, Europa Zachodnia oraz Europa Wschodząca odnotowały nieznaczny spadek udziału w rynku, co odzwierciedla ostrożność inwestorów wobec kosztów i czynników makroekonomicznych.
Pod względem branż globalna struktura FDI dynamicznie się zmienia:
Usługi – liderują z udziałem 55% projektów (wzrost o 8%)
Produkcja stanowi 16% (spadek o 3%)
ICT & Infrastruktura – projekty wzrosły o prawie 30%
Knight podkreślił, że wzrost napędzany przez AI generuje ogromne zapotrzebowanie na centra danych i infrastrukturę cyfrową, określając to jako „kluczowy motor napędowy” na najbliższą dekadę.
Zmiany Sektorowe: Kierunki Przepływu Kapitału
Pod kątem nakładów inwestycyjnych (CAPEX):
Odnawialne źródła energii – liderują z wynikiem 271 mld USD w 2024 roku, mimo spadku o 100 mld USD rok do roku.
Komunikacja i półprzewodniki – kolejne sektory o wysokich nakładach kapitałowych.
Technologie militarne – to najszybciej rosnący segment, powiększony o 450% tylko w ostatnich 18 miesiącach — przy czym rzeczywiste dane mogą być jeszcze wyższe ze względu na poufność kontraktów obronnych.
Projekty AI odpowiadały samodzielnie za 200 mld USD i ponad 450 nowych projektów tylko w pierwszej połowie 2024 roku.
„Te dane jasno pokazują”, skomentował Knight, „że przyszłość FDI dzieje się już dziś — jest cyfrowa, zielona i bezpieczna”.

Litwa w Centrum Uwag: Gwiazda Europy Wschodzącej
Przechodząc od analiz globalnych do trendów regionalnych, Knight wyróżnił cztery główne trendy, dzięki którym Litwa jest „przodownikiem FDI”:
Przyjazne łańcuchy dostaw i relokacja
Wraz z restrukturyzacją globalnych łańcuchów dostaw wobec zawirowań geopolitycznych Litwa zyskuje, dzięki strategicznemu położeniu, członkostwu w UE i zgodności politycznej.Zielona transformacja i odporność energetyczna
Wraz z przyspieszeniem inwestycji w technologie ekologiczne i odnawialne źródła energii w Europie, Knight przewiduje, że kraje bałtyckie — w szczególności Litwa — znacząco skorzystają na zmianach politycznych i wymaganiach dotyczących zrównoważonego rozwoju.Bezpieczeństwo narodowe i spójność z NATO
Konsekwentne zwiększanie wydatków na obronność (do 5% PKB) napędza inwestycje w technologie obronne i podwójnego zastosowania — sektor coraz ważniejszy dla FDI i gotowy do dalszego wzrostu.Cyfryzacja i przewaga technologiczna
Ekosystem Litwy w obszarach AI, cyberbezpieczeństwa i centrów danych w pełni odpowiada globalnym priorytetom inwestycyjnym.

Najważniejsze Argumenty dla Inwestorów w Litwie
Według badania Motywy Inwestorów FT Locations, trzy najczęstsze powody wyboru Litwy to:
Wykwalifikowana kadra – „Talent, talent, talent”, podkreśla Knight. „To jest największa wartość obecnych czasów.”
Stabilne regulacje i przewidywalne otoczenie
Potencjał technologiczny i innowacyjny
Zdaniem Knighta kapitał ludzki odgrywa dziś większą rolę niż aktywa materialne:
„Kiedyś chodziło o budynki; dziś liczą się ludzie, którzy w nich pracują.”
Pozycja Litwy w Regionie Bałtyckim
Po uwzględnieniu wielkości populacji, Litwa zajmuje drugie miejsce w regionie bałtyckim pod względem liczby projektów FDI na 100 000 mieszkańców.
Ponadto trzy litewskie miasta — Wilno (24%), Kowno (8%) i Kłajpeda (4%) — generują łącznie 36% wszystkich projektów FDI w krajach bałtyckich.
To skupienie projektów, zdaniem Knighta, podkreśla rolę miejskich centrów innowacji i zrównoważonego rozwoju regionalnego na Litwie.

Analiza Przewag Konkurencyjnych i Sektory Wzrostu
Model RCA (Ujawnionej Przewagi Komparatywnej) FT Locations dowodzi, że Litwa wyróżnia się w kilku dynamicznie rozwijających się branżach:
FinTech – zdecydowany lider w regionie
AI oraz EdTech – prężnie rosnące sektory
MedTech i nauki o życiu – duży potencjał synergii
Technologie militarne i czysta energia – strategiczne sektory przyszłości
Knight zwrócił uwagę, że dane potwierdzające przewagi eksportowe tych sektorów budują wiarygodność Litwy w oczach globalnych inwestorów:
„Nie chodzi tylko o deklaracje — dane to potwierdzają.”
Mniejsze Uzależnienie od Inwestycji z USA
Ważnym wnioskiem jest niskie uzależnienie Litwy od inwestycji i eksportu do USA, zwłaszcza w porównaniu do państw takich jak Irlandia, gdzie 55% projektów produkcyjnych pochodzi z USA.
Knight zaprezentował zdywersyfikowaną strukturę Litwy, określając ją jako strategiczną przewagę pozwalającą ograniczyć ryzyko w obliczu globalnych wojen taryfowych i tendencji protekcjonistycznych.

Kluczowe Wnioski i Zakończenie
Knight podsumował swoje wystąpienie trzema strategicznymi przesłaniami:
Litwa osiąga ponadprzeciętne wyniki w FDI — przewyższając oczekiwania względem swojej wielkości i liczby mieszkańców.
Kapitał ludzki to największy atut Litwy i główny magnes dla międzynarodowych firm.
Strategiczna dywersyfikacja poprzez friendshoring, innowacje cyfrowe i bezpieczeństwo energetyczne czyni Litwę prężnym i przyszłościowym centrum inwestycyjnym.
„Litwa nie tylko podąża za globalnymi megatrendami — jej przewagi udokumentowane danymi sprawiają, że jest atrakcyjnym miejscem dla nowoczesnych inwestorów.”
Wystąpienie spotkało się z gorącym aplauzem, potwierdzając rosnącą renomę Litwy w światowej społeczności inwestycyjnej.
Źródło: smarti
Komentarze