7 Minuty
Wprowadzenie: podatek cyfrowy wraca do debaty publicznej
Pomysł wprowadzenia podatku cyfrowego w Polsce zyskał nowy impuls po międzynarodowych napięciach handlowych i zapowiedziach taryf ze strony Stanów Zjednoczonych. Ministerstwo Cyfryzacji sygnalizuje, że nie rezygnuje z konfrontacji z największymi koncernami technologicznymi, a analiza polskich przychodów oddziałów takich firm daje konkretne argumenty w dyskusji o opodatkowaniu działalności cyfrowej. Poniżej prezentujemy przegląd najważniejszych danych finansowych za lata 2023–2024 oraz ocenę wpływu nowego podatku na rynek technologiczny, infrastrukturę i konsumentów.
Czym jest podatek cyfrowy i kogo obejmie?
Podatek cyfrowy to dodatkowa opłata nakładana poza standardowym podatkiem dochodowym (CIT) na największe zagraniczne firmy technologiczne świadczące usługi na rynku lokalnym. W praktyce celuje on w podmioty z grup FAANG/GAFAM: Meta (Facebook), Amazon, Apple, Netflix, Google i Microsoft. Pomysł ma na celu przeciwdziałanie przenoszeniu zysków i optymalizacji podatkowej poprzez rejestrację usług w innych jurysdykcjach (np. Irlandia, Holandia).
Kryteria i próg podatkowy
W polskiej praktyce istotne jest roczne zestawienie dużych podatników CIT publikowane przez Ministerstwo Finansów. Do niego trafiają firmy o przychodach przekraczających 50 mln euro (ok. 200 mln zł). Wiele technologicznych spółek operuje w Polsce przez struktury międzynarodowe, więc przychody i dochody rozkładają się pomiędzy różne kraje.
Dlaczego dane z 2023 roku są ważne?
Choć pełne zestawienie za 2024 rok nie było jeszcze dostępne w momencie przygotowywania tej analizy, raporty za 2023 r. i częściowe wyniki 2024 r. pokazują wyraźne trendy: polskie oddziały największych spółek technologicznych wygenerowały łącznie ok. 15 mld zł przychodu i 1,2 mld zł zysku podatkowego, a zapłacony CIT wyniósł zaledwie ~225,4 mln zł. To argument za tym, że bez dodatkowego mechanizmu (jak podatek cyfrowy) dochody z aktywności cyfrowej mogą być rozliczane poza granicami Polski.
Galeria zdjęć
Amazon
W Polsce działają cztery spółki wchodzące w skład nieformalnego bytu, jakim jest grupa Amazon Polska: Amazon EU SARL, Amazon Fulfillment Poland, Amazon Development Center Poland oraz Amazon Web Services EMEA (firma zarządzająca chmurowym biznesem w regionie EMEA). Polska pełni rolę ważnego węzła logistycznego dla Amazona — w 2023 r. te cztery podmioty wygenerowały łącznie 9,9 mld zł przychodu oraz 378 mln zł dochodu. Od tej ostatniej wartości naliczono zaledwie 71 mln zł CIT.
2/8
Meta (Facebook Poland)
Meta to jedna z firm, które opublikowały wyniki za 2024 r. W tym okresie przychody firmy w Polsce wyniosły łącznie 1,82 mld zł, z czego przychód operacyjny to 42,5 mln zł. Zapłacony CIT został oszacowany na 10,6 mln zł. Dla porównania, większość przychodów Mety pochodzi z reklamy cyfrowej i usług marketingowych dla lokalnych wydawców i reklamodawców.
W Polsce działają dwa oddziały Google: Google Cloud Poland oraz Google Poland. Skupiając się na głównej spółce Google Poland, w 2024 r. wygenerowała ona 1,53 mld zł przychodu, a zysk operacyjny wyniósł 124 mln zł. Naliczony od tego podatek dochodowy to 37,85 mln zł. Google działa w obszarach reklamy cyfrowej, chmury obliczeniowej i usług dla deweloperów — segmenty o różnym profilu rentowności i możliwościach optymalizacji podatkowej.
Tesla
Tesla osiągnęła w 2023 r. blisko 1,1 mld zł przychodu w Polsce, ale zarejestrowany dochód wyniósł niecałe 32,5 mln zł, co przełożyło się na 6,1 mln zł CIT. Model biznesowy Tesli w Polsce to sprzedaż pojazdów i usługi serwisowe — rynek EV rozwija się szybko, jednak reputacja i decyzje strategiczne spółki mogą wpływać na wyniki w kolejnych latach.
Microsoft
Polski oddział Microsoft składa się z dwóch podmiotów: Microsoft Poland Operations oraz Microsoft sp. z o.o. W 2023 r. łączne przychody obu spółek wyniosły 932 mln zł, a dochód — 190,4 mln zł. Zapłacony CIT to około 36 mln zł. Microsoft konkurencyjnie rozwija usługi chmurowe (Azure), rozwiązania dla firm i oprogramowanie — segmenty kluczowe dla transformacji cyfrowej polskich przedsiębiorstw.
Apple (na zdjęciu iPhone'y)
Apple Poland koordynuje marketing i dystrybucję urządzeń w kraju. W 2023 r. firma miała 293 mln zł przychodu oraz 260 mln zł dochodu, od którego naliczono 49,5 mln zł CIT — drugi najwyższy wynik podatkowy w naszym zestawieniu po Amazonie. Apple przyciąga klientów poprzez ekosystem urządzeń i usług, wpływając na rynek detaliczny i rozwój aplikacji mobilnych.
Netflix
Netflix Service Poland w 2023 r. miał 185 mln zł przychodu i 12 mln zł zysku. W 2024 r. przychód wzrósł do 249,2 mln zł, a zysk pozostał na poziomie ok. 12,1 mln zł. Istotny jest fakt, że główna spółka rozliczająca przychody z subskrypcji polskich widzów jest zarejestrowana za granicą (np. Holandia), przez co podatki trafiają poza Polskę. Netflix formalnie nie płaci CIT w Polsce, co podnosi argumenty za koniecznością podatku cyfrowego.
Funkcje produktów i porównania rynkowe
Różne segmenty działalności tych firm mają odmienny profil funkcjonalny i ekonomiczny:
- Chmura (AWS, Google Cloud, Microsoft Azure): kluczowa dla transformacji cyfrowej firm; wysoka skala przychodów, ale też duże inwestycje w centra danych.
- E-commerce i logistyka (Amazon): efektywne rozwiązania fulfillment i sieć magazynów pozwalają na szybkie dostawy, generując znaczące przychody w regionie.
- Reklama cyfrowa (Google Ads, Meta): wysoka marża i możliwość lokalnego targetowania reklam — źródło głównych zysków wielu platform.
- Streaming (Netflix, Apple TV): model subskrypcyjny o stabilnych przychodach, ale z różnym sposobem rozliczania podatków.
- Sprzęt i ekosystem (Apple, Tesla): sprzedaż urządzeń oraz integracja usług zwiększa lojalność użytkowników, wpływa na rynek aplikacji i infrastruktury ładowania EV.
Korzyści i zagrożenia wdrożenia podatku cyfrowego
Wprowadzenie podatku cyfrowego może zwiększyć wpływy budżetowe i wyrównać konkurencję między lokalnymi firmami a międzynarodowymi platformami. Z drugiej strony możliwe są reperkusje dyplomatyczne i handlowe (np. taryfy), a także ryzyko przeniesienia części działalności poza Polskę. Dla gospodarki cyfrowej ważne jest, by podatek promował uczciwą konkurencję, nie hamując inwestycji w centra danych, centra logistyczne czy lokale R&D.
Zastosowania i znaczenie dla rynku
Podatek cyfrowy ma znaczenie dla: rozwoju rynku reklamy internetowej, inwestycji w chmurę i centra danych, rozwoju e-commerce i infrastruktury logistyki, a także dla sektora fintech i platform SaaS. Dla polskich firm i konsumentów klarowna i sprawiedliwa polityka podatkowa może sprzyjać większym inwestycjom lokalnym i lepszej dystrybucji korzyści wynikających z cyfryzacji.
Podsumowując: analiza przychodów i zapłaconego CIT przez oddziały największych amerykańskich firm technologicznych pokazuje dysproporcje, które politycy i eksperci chcą adresować. Wdrożenie podatku cyfrowego mogłoby zrebalansować obciążenia, ale wymagać będzie uwzględnienia międzynarodowych umów, ryzyka odpływu inwestycji oraz mechanizmów wspierających innowacje i transformację cyfrową w Polsce.
Źródło: komputerswiat
Komentarze