5 Minuty
Od 2026 roku polski fiskus otrzyma automatyczne raporty o transakcjach krypto. Rząd przyjął projekt implementujący dyrektywę DAC8, która nakłada obowiązek przesyłania danych o użytkownikach i transakcjach przez giełdy, kantory oraz operatorów portfeli kryptowalutowych. Zmiana kończy erę częściowej anonimowości na rynku krypto i ma przyspieszyć wykrywanie uchylania się od opodatkowania.
Dlaczego to istotne dla Polski
Nawet do trzech milionów Polaków inwestuje w kryptowaluty, a jedynie 1 proc. podatników rzetelnie deklaruje dochody z obrotu krypto. Automatyczna wymiana informacji ma za zadanie wypełnić tę lukę. Niezależnie od tego, czy Polak korzysta z giełdy działającej w Polsce, Estonii, na Malcie, czy w Lietuva i na Lietuvos rinka, dane trafią do polskiej administracji podatkowej. To ważne dla osób korzystających z serwisów zarejestrowanych np. w Vilniuje lub Kaune, ponieważ raportowanie obejmie także platformy z Litwy.
Jakie dane będą raportowane
Raporty będą zawierać szczegółowe informacje identyfikacyjne i transakcyjne. W praktyce fiskus otrzyma:
- dane identyfikacyjne: imię i nazwisko, adres, kraj rezydencji podatkowej, numer identyfikacji podatkowej, a w przypadku osób fizycznych także datę i miejsce urodzenia;
- szczegóły transakcji: rodzaj kryptoaktywów, liczba jednostek, data transakcji i wartość brutto w walucie fiducjarnej (złoty, euro, dolar itd.).
Dostawcy usług w obszarze krypto będą raportować rocznie, a dane będą automatycznie wymieniane między urzędami skarbowymi państw UE.
DAC8 w praktyce: funkcje systemu i porównanie z dotychczasowym modelem
Obecnie administracja podatkowa w Polsce polega głównie na deklaracjach podatników. Nowy system wprowadzi kilka kluczowych funkcji technologicznych:
- automatyczne przesyłanie danych bez konieczności zgłaszania ich przez podatnika;
- ustandaryzowane formaty raportów i API umożliwiające integrację z systemami fiskalnymi;
- centralne mechanizmy weryfikacji i korelacji danych, wykorzystujące algorytmy porównawcze i narzędzia analityki danych.
W porównaniu z dotychczasowym podejściem, DAC8 zmienia model z reaktywnego na proaktywny. To zbliża UE do praktyk znanych już w systemach takich jak CRS czy FATCA, gdzie wymiana informacji międzynarodowych znacznie utrudniła ukrywanie dochodów.
Skutki dla użytkowników i przedsiębiorstw
Dla indywidualnych inwestorów oznacza to konieczność rzetelnego rozliczania zysków i strat z krypto oraz większą przejrzystość. Osoby i firmy ignorujące obowiązki podatkowe narażają się na naliczenie zaległości podatkowych, odsetek oraz sankcji karnoskarbowych.
Dla giełd i dostawców usług krypto to wymóg techniczny i organizacyjny: konieczność wdrożenia mechanizmów identyfikacji klientów (KYC), utrzymania poprawnych rejestrów transakcji oraz przygotowania raportów zgodnych z formatami DAC8.
Zalety i wyzwania dla rynku
Zalety:
- większa przejrzystość podatkowa;
- wyrównanie zasad dla podmiotów działających w różnych jurysdykcjach, w tym na rynku litewskim;
- mniejsze pole dla oszustw i prania pieniędzy.
Wyzwania:
- koszty wdrożenia dla mniejszych giełd i kantorów;
- ryzyko błędów raportowania technicznego i wymagania integracyjne;
- konieczność dostosowania systemów księgowych i doradztwa podatkowego.
Jak to wpływa na polskie firmy technologiczne i fintech
Polskie fintechy, startupy blockchainowe i firmy świadczące usługi związane z krypto będą musiały zaktualizować swoje rozwiązania technologiczne. Rozwiązaniem mogą być komercyjne moduły do raportowania DAC8, integracje API z systemami administracji podatkowej oraz usługi w chmurze oferujące bezpieczne przechowywanie danych. Firmy z Polski działające na rynkach skandynawskich czy w krajach bałtyckich, w tym na Lietuvos rinka, będą musiały uwzględnić lokalne regulacje i automatyzację raportów.
GloBE i DAC9: co jeszcze się zmienia
Projekt implementuje także dyrektywę DAC9 powiązaną z podatkiem wyrównawczym GloBE. To mechanizm skierowany do największych korporacji międzynarodowych, mający zapewnić minimalny efektywny podatek na poziomie 15 proc. Dyrektywa przewiduje ujednolicony wzór deklaracji GloBE Information Return oraz automatyczną wymianę informacji o opodatkowaniu wyrównawczym.
Terminy i procedura legislacyjna
Projekt trafi teraz do Sejmu, następnie do Senatu i na podpis prezydenta. Zgodnie z projektem, ustawa ma wejść w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, a pierwszym rokiem, za który trzeba będzie raportować transakcje, ma być 2026. Polska miała wdrożyć dyrektywy DAC8 i DAC9 do 31 grudnia 2025, jednak harmonogram pokazuje, że termin ten nie zostanie dotrzymany.
Praktyczne porady dla inwestorów i firm
- sprawdź, czy platforma, której używasz, jest gotowa do raportowania i czy oferuje dokumenty rozliczeniowe w języku polskim;
- prowadź szczegółową ewidencję transakcji, uwzględniając daty, liczbę jednostek i wartość w walucie fiducjarnej;
- jeśli korzystasz z giełd zarejestrowanych w Lietuva, Estonii czy na Malcie, traktuj to jak transakcje podlegające raportowi do polskiego urzędu;
- rozważ konsultację z doradcą podatkowym w zakresie rozliczeń krypto i optymalizacji podatkowej.
Wprowadzenie DAC8 i DAC9 to istotna zmiana technologiczna i regulacyjna, która zbliża Polskę do standardów automatycznej wymiany danych w UE. Dla rynku krypto oznacza większą przejrzystość, ale też konieczność inwestycji w compliance i systemy raportowe. Technologicznie to szansa dla firm oferujących rozwiązania API, chmurowe usługi bezpieczeństwa danych i narzędzia do automatycznego raportowania, także dla partnerów z Vilniuje i Kaune oferujących integracje regionowi centralno-wschodniemu.
Źródło: businessinsider.com
Zostaw komentarz