SpaceX prezentuje powiększone gridfiny Super Heavy przed jubileuszowym, dziesiątym lotem Starshipa

SpaceX powiększa gridfiny Super Heavy przed 10. testem Starshipa

SpaceX intensyfikuje przygotowania do dziesiątej próby lotu Starshipa — zintegrowanego systemu startowego, w którego skład wchodzą górny stopień (Statek Starship) oraz pierwszy stopień — booster Super Heavy. Tydzień ten przyniósł prezentację gruntownie przeprojektowanych gridfinów dla boostera — są one znacznie większe oraz dodatkowo wzmocnione, co stanowi istotną poprawę względem wcześniejszej wersji.

Aby podkreślić skalę zmian, SpaceX zamieścił fotografię przedstawiającą inżyniera stojącego na jednym z nowych gridfinów. Zobacz poniżej:

Co się zmieniło: nowa konstrukcja i budowa

Wielkość i rozmieszczenie

Nowe gridfiny posiadają około 50% większą powierzchnię niż ich poprzednicy, co pozwala na lepsze manewrowanie aerodynamiczne podczas wejścia w atmosferę i opadania. SpaceX przeniósł także umiejscowienie finów niżej na 71-metrowym boosterze (233 stopy), oddalając je tym samym od bezpośrednich źródeł ciepła i spalin silników Starshipa w czasie separacji stopni. Taka zmiana znacząco ogranicza ekspozycję na temperatury oraz ryzyko uszkodzeń termicznych podczas wznoszenia i oddzielania członów.

Liczba i wytrzymałość

W miejsce dotychczasowych czterech mniejszych gridfinów pojawiły się trzy znacznie większe i bardziej wytrzymałe elementy. Według firmy, nowe gridfiny są nie tylko potężniejsze, ale też zaprojektowane z myślą o znoszeniu większych obciążeń dynamicznych i stresów termicznych, odpowiadając jednocześnie za kontrolowanie położenia i trajektorii boostera podczas ponownego wejścia i procedury lądowania.

Kluczowe cechy techniczne i przewagi konstrukcyjne

Najważniejsze atuty nowych gridfinów to:

• Powiększona o ok. 50% powierzchnia, zapewniająca lepszą kontrolę aerodynamiczną
• Dodatkowe wzmocnienia konstrukcyjne pozwalające wytrzymać większe obciążenia termiczne i mechaniczne
• Trójpłatowa konfiguracja dostosowana do większych kątów natarcia podczas schodzenia
• Niższy montaż na boosterze, co minimalizuje narażenie na ciepło pochodzące z separacji członów

Zastosowanie tych rozwiązań przekłada się na precyzyjniejsze sterowanie podczas przechodzenia przez hipersoniczne i subsoniczne fazy lotu, zredukowane ryzyko termiczne oraz geometrię finów zoptymalizowaną pod przyszłą procedurę "złapania" boostera przez wieżę startową.

Porównanie i zastosowania

W przeciwieństwie do wcześniejszego układu czterech finów, nowa strategia oparta na trzech dużych płatach pozwala uprościć mechanikę, zachowując — lub nawet zwiększając — zakres kontroli. Przekłada się to na skuteczniejsze manewrowanie boostera oraz efektywniejsze wytracanie prędkości przy dużych kątach natarcia, co jest kluczowe dla powrotu do wieży startowej i pionowego przechwycenia przez system "catch tower".

Główne scenariusze wykorzystania obejmują rutynowe loty orbitalne, kolejne testy rozwojowe w Boca Chica oraz misje operacyjne, w których szybka gotowość boostera do powtórnego użycia i precyzyjny powrót są kluczowe dla obniżenia kosztów startu.

Znaczenie rynkowe i szerszy kontekst programu

SpaceX planuje użyć tej zmodyfikowanej konfiguracji podczas startu ze swojej bazy Starbase w Boca Chica w Teksasie, prawdopodobnie jeszcze w tym miesiącu. Termin ma istotne znaczenie — NASA uważnie obserwuje postępy Starshipa, ponieważ powierzyła SpaceX zadanie dostarczenia specjalnej wersji lądownika księżycowego na potrzeby misji Artemis III, której start obecnie planowany jest na 2027 rok. Bezawaryjne odzyskiwanie boostera, poprawiona wielokrotność użycia i efektywna aerodynamika mają kluczowe znaczenie zarówno dla celów komercyjnych, jak i przyszłych misji agencji.

Perspektywy

Powiększone gridfiny to z pozoru niewielka, ale przełomowa zmiana w harmonogramie rozwoju Starshipa. Jeśli podczas nadchodzącego testu spełnią pokładane w nich nadzieje, mogą przyspieszyć niezawodny powrót boostera na platformę oraz ograniczyć ryzyko operacyjne w przyszłych misjach z zaopatrzeniem lub załogą na Księżyc. Niemniej harmonogramy programu Artemis i kolejne kamienie milowe wciąż zależne będą od dalszych testów i wymogów certyfikacyjnych.