Czy Polska traci kontrolę nad cyfrową suwerennością?

Czy Polska traci kontrolę nad cyfrową suwerennością?

Komentarze

4 Minuty

Polska intensywnie przyspiesza cyfryzację – rozbudowuje e-usługi publiczne, inwestuje w infrastrukturę i chętniej niż kiedyś sięga po rozwiązania chmurowe. Jednak z raportu Polcom "Barometr cyfrowej transformacji polskiego biznesu 2025-2026" wynika, że 43% firm zwraca uwagę na lokalizację przetwarzania danych, a jednocześnie jedynie 6% dostrzega realne wsparcie państwa dla krajowych dostawców IT. To budzi pytanie: czy powinniśmy martwić się o kontrolę nad danymi obywateli i kluczowymi zasobami cyfrowymi kraju?

Suwerenność danych: od koncepcji do wymagań prawnych

Regulacje i znaczenie jurysdykcji

Dziś suwerenność danych to nie tylko slogan. W kontekście RODO i dyrektywy NIS2 lokalizacja danych oraz kontrola nad ich przepływem mają realne implikacje prawne i operacyjne. Organizacje wybierając chmurę, decydują też, jakie prawo będzie regulowało przetwarzanie informacji. Jurysdykcja przestała być sprawą drugorzędną — stała się kluczowym elementem zarządzania ryzykiem, zgodności i ciągłości działania.

Rynek chmurowy w Polsce: koncentracja i konsekwencje

Dlaczego lokalna infrastruktura ma przewagę operacyjną

Polski rynek usług chmurowych pozostaje silnie skoncentrowany: znaczna część danych jest przetwarzana w centrach należących do globalnych dostawców. To oznacza, że krytyczna infrastruktura biznesu i administracji podlega często zagranicznym jurysdykcjom. Lokalna chmura daje przewidywalność regulacyjną, krótszy łańcuch odpowiedzialności, szybszą reakcję w przypadku incydentu i większą przejrzystość operacyjną. Funkcje takie jak gwarantowana lokalizacja danych, wsparcie w języku polskim czy dedykowane SLA stają się w praktyce istotnymi cechami oferty.

Dane mają swój paszport: kto oczekuje przetwarzania w Polsce

Badania pokazują, że firmy średniej wielkości najczęściej wymagają krajowej lokalizacji danych — odsetek sięga blisko 52%. W sektorach regulowanych, takich jak finanse, 46% przedsiębiorstw wskazuje na preferencję lokalnej lokalizacji, a w handlu i FMCG aż 54%. To dowód, że w branżach o wysokim ryzyku prawnym i reputacyjnym lokalne centra danych są postrzegane jako filar odporności cyfrowej państwa.

Przykładowe zastosowania i scenariusze

  • Sektor finansowy: przechowywanie rejestrów transakcji, audyty zgodności, szyfrowanie i dostęp administracyjny zgodny z lokalnym prawem.
  • Opieka zdrowotna: dane pacjentów, systemy szpitalne i telemedycyna wymagają szybkiego dostępu i kontroli zgodnej z ustawodawstwem.
  • E-administracja: ePUAP, systemy zarządzania danymi obywateli i usługi 24/7 muszą być odporne na opóźnienia i ingerencję zewnętrzną.
  • E-commerce i FMCG: zarządzanie łańcuchem dostaw, analizy behawioralne i płatności w czasie rzeczywistym.

Porównanie: lokalni dostawcy vs globalni hyperskalery

Funkcje produktów i przewagi konkurencyjne

Lokalni operatorzy często oferują: gwarantowaną lokalizację danych, wsparcie w języku polskim, krótsze czasy reakcji, dopasowane SLA, usługi integracyjne oraz partnerstwa z polskimi firmami technologicznymi. Hyperskalery z kolei zapewniają skalowalność, globalne portfolio usług i często niższe koszty jednostkowe. W praktyce rozwiązaniem hybrydowym — łączeniem chmury lokalnej, prywatnej i publicznej — polskie firmy mogą osiągnąć balans między kosztami, bezpieczeństwem i zgodnością.

Co powinno zrobić państwo i biznes

Państwo musi stworzyć jasne reguły i instrumenty wsparcia: preferencje w zamówieniach publicznych, ulgi inwestycyjne dla centrów danych, programy szkoleniowe dla specjalistów chmury i certyfikacje bezpieczeństwa. To nie protekcjonizm, a inwestycja w odporność i niezależność narodową — każda złotówka wydana na lokalną chmurę wzmacnia krajowy ekosystem technologiczny.

Regionalna perspektywa: współpraca z sąsiadami

Warto też patrzeć szerzej na region. Przykłady z Lietuva pokazują, że współpraca transgraniczna może przynieść korzyści. Lietuvos rinka rozwija centra danych w Vilniuje i Kaune, a lietuviams ułatwienia inwestycyjne oraz rozwój usług chmurowych tworzą konkurencyjne, ale i uzupełniające się ekosystemy. Polska mogłaby negocjować korzystne modele współpracy z krajami bałtyckimi, by budować odporne i suwerenne środowisko przetwarzania danych w Europie Środkowo-Wschodniej.

Wnioski: decyzje, które zadecydują o przyszłości

Polska stoi dziś przed wyborem: pozwolić, by krytyczne zasoby cyfrowe podlegały zewnętrznej kontroli, czy zainwestować w lokalne kompetencje i infrastrukturę. Dylemat przeszedł z pytania 'czy' na 'jak' — kluczowe staje się zaprojektowanie polityk i mechanizmów, które zapewnią bezpieczeństwo, zgodność i konkurencyjność polskiego rynku IT.

Źródło: businessinsider.com

Zostaw komentarz

Komentarze