Polska jako hub megacentrów danych — oszczędność energii

Polska staje się coraz bardziej widoczna na mapie dużych centrów danych i klastrów AI. Współpraca globalnych dostawców sprzętu, takich jak AMD i Dell, z lokalnymi ośrodkami badawczymi i firmami komercyjnymi, przyczynia się do wzrostu inwestycji w infrastrukturę HPC i AI. To z kolei wpływa bezpośrednio na lokalny rynek IT — od dostępności usług w języku polskim, przez możliwość szybkiego serwisu, aż po zgodność z krajowymi regulacjami jak RODO, DORA czy NIS2. Dla polskich firm i uczelni inwestycje w nowoczesne, energooszczędne rozwiązania oznaczają niższe TCO i większą kontrolę nad danymi.

Główne założenia: oszczędność energii, bezpieczeństwo, zgodność

Kluczowe tematy przy planowaniu nowej infrastruktury IT to efektywność energetyczna, bezpieczeństwo sprzętowe i spełnienie wymogów compliance. AMD i Dell przykładnie łączą te obszary — AMD rozwija procesory i akceleratory zoptymalizowane pod kątem wydajności na wat, zaś Dell projektuje moduły fizyczne i systemy chłodzenia, które pozwalają tę wydajność wykorzystać w praktyce. Dla polskich przedsiębiorstw, zwłaszcza tych z branż o wysokich wymaganiach regulacyjnych (finanse, medycyna, administracja), istotne jest, że rozwiązania te można wdrożyć lokalnie i serwisować bezpośrednio w kraju — np. dzięki fabryce Dell w Łodzi.

AMD: jak osiągnięto 38x i plan na 2030

AMD publicznie informuje o osiągnięciu 38-krotnego wzrostu efektywności energetycznej pojedynczego węzła względem 2020 r. oraz o celu 20-krotnego zwiększenia efektywności całych szaf serwerowych do 2030 r. Za tym stoją trzy grupy działań:

• Postęp w architekturze krzemowej: rodziny Zen (CPU) i CDNA (GPU) są projektowane z myślą o zarządzaniu energią na poziomie rdzenia.
• Konsolidacja obciążenia: większa liczba rdzeni i pojemność pamięci pozwalają uruchamiać więcej pracy na mniejszej liczbie jednostek fizycznych.
• Całościowe podejście do systemu: optymalizacje obejmują procesory, akceleratory (np. AMD Instinct serii MI300), pamięć, kontrolery I/O i oprogramowanie orkiestrujące.

W praktyce dla polskich klientów oznacza to realne oszczędności energetyczne i przestrzenne. Przykładowo platforma z czterema akceleratorami AMD Instinct i procesorem Epyc może zużywać nawet o 97% mniej energii niż porównywalny system sprzed pięciu lat przy zbliżonej wydajności w zadaniach treningowych i HPC. To istotna przewaga przy rosnących cenach energii w Polsce.

Helios i MI300: co to zmienia w projektach szaf rack?

Elementem planu AMD jest projekt Helios — kompletne systemy rack bazujące na następnej generacji CPU, GPU i DPU. W praktycznych projektach operatorów data center w Polsce oznacza to, że modernizując serwerownie można liczyć na znacznie większą gęstość mocy przy jednoczesnym spadku zużycia energii na jednostkę pracy. AMD podkreśla też, że optymalizacje sprzętowe to tylko część historii — ostateczne efekty mnożą się, gdy uwzględnimy nowe algorytmy z niższą precyzją obliczeń, które dodatkowo obniżają zapotrzebowanie na moc.

Dell: projektowanie szaf i chłodzenia dla realnych oszczędności

Dell skupia się na fizycznej stronie wdrożeń: modułach, szafach i systemach chłodzenia. W praktyce dla inwestora w Polsce oznacza to:

• Moduły przystosowane do akceleratorów nowej generacji, większej gęstości GPU i wysokoprzepustowych CPU.
• Systemy chłodzenia hybrydowego i chłodzenia cieczą, które umożliwiają upakowanie większej mocy na rack minimalizując straty energii.
• Zaawansowane monitorowanie i automatyka (np. OpenManage Enterprise Power Manager, iDRAC), które dynamicznie dopasowują zużycie energii do obciążenia.

Projektując centra danych, Dell kładzie nacisk na możliwość rozbudowy i łatwą adaptację — ważne dla polskich firm, które chcą skalować rozwiązania wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na moc obliczeniową i jednocześnie zachować kontrolę nad kosztami.

Przykłady oszczędności i konsolidacji

W wdrożeniach globalnych Dell wskazuje na scenariusze konsolidacyjne: nowsze serwery PowerEdge oparte o procesory AMD Epyc pozwalają zastąpić nawet 7 starych maszyn jednym nowym serwerem (7:1), co w praktyce przekłada się na kilkudziesięcioprocentowe oszczędności energii (często 65–80%) oraz spadek kosztów licencyjnych o 34–80% dzięki mniejszej liczbie instancji oprogramowania.

Jak projektować modernne centra danych w Polsce: praktyczne wskazówki

Osoby odpowiedzialne za rozwój IT i biznesu w polskich organizacjach powinny przy planowaniu nowych inwestycji uwzględnić:

• Oceny TCO a nie tylko zużycia mocy — Całkowity Koszt Posiadania obejmuje sprzęt, chłodzenie, zasilanie, licencje i serwis lokalny.
• Wybór akceleratorów z większą pamięcią, co pozwala uruchamiać większe modele AI na pojedynczym GPU i obniża liczbę potrzebnych urządzeń.
• Inwestycje w rozwiązania chłodzące i automatyzację energetyczną, które pozwalają dynamicznie ograniczać pobór mocy i raportować ślad węglowy w czasie rzeczywistym.
• Uwzględnienie przyszłych algorytmów i niższej precyzji obliczeń (FP4, FP6) już na etapie doboru platformy sprzętowej.

Zmniejszanie śladu energetycznego modeli GenAI

Aby ograniczyć zużycie energii przy zachowaniu jakości modeli generatywnej AI, AMD rekomenduje m.in.:

• Użycie niskoprecyzyjnych formatów obliczeniowych (FP4, FP6), które zmniejszają zapotrzebowanie na moc i pamięć.
• Konsolidację modeli na akceleratorach z większą pamięcią, co redukuje konieczność rozproszonych treningów i komunikacji między GPU.
• Wykorzystanie bibliotek kwantyzacji i mechanizmów rozproszonego wnioskowania (distributed inference), oraz narzędzi orkiestracji jak vLLM czy SGLang.

W praktyce te techniki pozwalają skrócić czas treningu i zmniejszyć koszty operacyjne przy zachowaniu porównywalnej jakości wyników.

Polska i region CEE: rosnąca rola w ekosystemie AI i HPC

AMD i Dell podkreślają rosnącą rolę Polski jako ośrodka HPC i AI w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Największe polskie superkomputery — jak Helios czy Athena w Cyfronecie AGH — wykorzystują sprzęt AMD, a lokalne firmy (np. Platige Image, LH.pl) wdrażają rozwiązania napędzane akceleratorami AMD. To świadczy o rosnącej dojrzałości rynku.

Warto też spojrzeć szerzej na region: inwestycje w infrastrukturę technologiczną w krajach takich jak Lietuva (Lietuvos rinka) oraz zainteresowanie inwestorów w miastach jak Vilniuje czy Kaune, pokazują, że CEE staje się atrakcyjnym obszarem dla centrów danych — co dla polskich firm oznacza więcej szans na współpracę transgraniczną i dostęp do wyspecjalizowanych usług dla lietuviams i innych partnerów regionalnych.

TCO kontra chmura — kiedy opłaca się budować on-prem?

Decyzja o budowie własnej infrastruktury GenAI powinna być oparta na analizie TCO. W TCO uwzględniamy:

• Koszt zakupu i instalacji sprzętu.
• Koszty chłodzenia i zasilania.
• Koszty licencyjne i operacyjne (w tym koszty personelu i serwisu).
• Aspekty regulacyjne i bezpieczeństwa danych.

Dla organizacji, które przetwarzają wrażliwe dane lub mają długoterminowe, stabilne zapotrzebowanie na moc obliczeniową, inwestycja w lokalne data center może się opłacić szybciej niż płacenie za chmurę publiczną. Z kolei chmura daje elastyczność i szybką skalowalność — często to hybrydowe podejście łączące on-prem i cloud jest najbardziej sensownym wyborem.

Bezpieczeństwo i zgodność — na co zwracać uwagę?

W kontekście polskim szczególnie ważne są wbudowane mechanizmy bezpieczeństwa sprzętowego: Hardware Root of Trust, Secure Boot, weryfikacja komponentów czy zabezpieczenia BIOS. Te elementy ułatwiają spełnienie wymogów RODO, UODO, DORA oraz standardów branżowych (KNF, CSIRT, NIS2). Lokalne wsparcie serwisowe oraz szybka aktualizacja sprzętu zgodnie z krajowymi wymaganiami compliance to dodatkowe atuty dla firm wybierających rozwiązania Dell & AMD.

Korzyści dla polskich firm i przykładowe zastosowania

Najbardziej namacalne korzyści to:

• Niższe rachunki za energię i mniejsze zapotrzebowanie na chłodzenie dzięki większej efektywności na wat.
• Mniejsze zapotrzebowanie na powierzchnię (więcej mocy w jednym racku).
• Redukcja kosztów oprogramowania i licencji dzięki konsolidacji serwerów.
• Lepsza kontrola nad danymi i zgodność z lokalnymi przepisami.

Typowe zastosowania w Polsce to: trenowanie modeli generatywnych w branży kreatywnej i reklamowej, obliczenia HPC dla uczelni i instytutów badawczych, przetwarzanie danych finansowych w bankowości oraz systemy analityki dla przemysłu i manufacturingu.

Podsumowanie: co powinni zrobić polscy decydenci IT?

Planowanie infrastruktury na najbliższe lata powinno obejmować ocenę TCO, wybór rozwiązań z wysoką efektywnością energetyczną (AMD Epyc, Instinct), współpracę z dostawcami oferującymi lokalny serwis (np. Dell w Łodzi) oraz wdrożenie systemów chłodzenia i automatyki, które umożliwią dynamiczne zarządzanie zużyciem energii. Dla firm w Polsce oraz partnerów z regionu, w tym Lietuva, optymalizacja kosztów i zgodność z regulacjami będą kluczowymi czynnikami decydującymi o wyborze on-prem kontra chmura.

Rosnące znaczenie Polski w obszarze data center i superkomputerów AI to szansa na rozwój lokalnego ekosystemu technologicznego, tworzenie miejsc pracy i większą niezależność przy realizacji projektów badawczo-rozwojowych. Dobrze zaprojektowane centrum danych to nie tylko niższe rachunki — to inwestycja w bezpieczną, zgodną z przepisami i skalowalną infrastrukturę, która zabezpiecza przyszłość cyfrową polskich firm.